Olga Illukiewicz – pedagog, członek Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i działacz społeczny
Urodziła się 25 października 1922 roku w Mszanie Dolnej. Jej matka, Elżbieta, była wieloletnią nauczycielką Szkoły Podstawowej w Mszanie Dolnej, a ojciec, Antoni Bojarczuk, pracował w Urzędzie Skarbowym w Limanowej.
Po ukończeniu podstawówki uczęszczała do Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Marii Konopnickiej w Nowym Sączu, gdzie ukończyła tylko trzy klasy, gdyż w 1939 roku wybuch II wojny światowej uniemożliwił kontynuowanie nauki. Podczas okupacji zdobywała wiedzę w tajnych kompletach pracując jednocześnie w miejscowym tartaku, a w późniejszym czasie w sklepie, gdyż status pracownika pozwalał uniknąć wywózki na roboty przymusowe do Niemiec. Tajne nauczanie wspominała zawsze, jako okres pełen ofiarności i pomocy ze strony profesorów, którzy w tym trudnym czasie starali się przekazać jak najwięcej i podtrzymywali miłość do ojczyzny.
W roku 1945 rozpoczęła naukę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiowała jednocześnie dwa kierunki: historię oraz geografię. W 1950 roku uzyskała stopień magistra filozofii. Ukończyła także kurs pedagogiczny, który przygotował ją do pracy w szkole, którą rozpoczęła jako nauczyciel historii w 1949 roku w Liceum Administracyjno - Handlowym w Szczucinie. Rok później, w 1950 roku, została zatrudniona w Liceum Ogólnokształcącym w rodzimej Mszanie Dolnej. W lipcu tego samego roku, po likwidacji mszańskiej szkoły średniej, podjęła pracę w I Liceum Ogólnokształcącym w Limanowej, z którym związała całą resztę swojego życia pedagogicznego.
W 1951 roku wyszła za mąż za Mieczysława Illukiewicza, więźnia sowieckiego Gułagu i żołnierza II Korpusu Wojska Polskiego dowodzonego przez generała Władysława Andersa. Wraz z mężem zamieszkała w Sowlinach i dochowała się czwórki dzieci. W 1974 roku z całą rodziną przeprowadziła się do domu rodzinnego w Mszanie Dolnej.
W 1978 roku przeszła na emeryturę, lecz zaangażowanie w przekazywanie wiedzy młodym pokoleniom i chęć ich kształcenia spowodowały, że jeszcze przez kilka kolejnych lat uczyła historii i poświęcała swoją uwagę uczniom w Zasadniczej Szkole Zawodowej w Mszanie Dolnej. Jej zamiłowanie do pracy pedagogicznej zostało mocno ukształtowane już we wczesnych latach życia, a pasję do przekazywania wiedzy i niezłomnego niesienia kaganka oświaty przekazała jej matka nauczycielka oraz dziadek, Aleksander Bojarczuk, który również był nauczycielem. Za swoje poświęcenie i oddanie dydaktyce otrzymała w 1975 roku Złoty Krzyż Zasługi. W 1978 roku została wyróżniona nagrodą I stopnia przez ministra edukacji, zaś w 1986 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski.
Bardzo często podkreślała, że praca pedagogiczna jest tym, co nadaje jej życiu sens i czyni je szczęśliwym. Uczniowie zawsze wspominali ją, jako osobę niezwykle ciepłą oraz pozytywną. Czuli, że mają w niej oparcie i mogą zwrócić się do niej z problemem. Serdecznością i wrażliwością zjednywała sobie zarówno młodzież, jak i starszych ludzi. Faktem godnym wspomnienia jest jej działalność społeczna skupiająca się na pomocy potrzebującym. Przez wiele lat opiekowała się szóstką osieroconych dzieci i będąc ich kuratorem sądowym czuwała nad nimi, aż najmłodsze z nich osiągnęło dojrzałość. W późniejszych latach wspierała materialnie rodzinę wielodzietną doświadczoną biedą. Udzielała się także w akcjach charytatywnych organizowanych przez Kościół.
W 1950 roku wstąpiła do mszańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, w którym wyróżniała się dużym dorobkiem piśmienniczym. W nim to oddała się na dobre regionowi zagórzańskiemu, który był bardzo bliski jej sercu, czemu świadczy jej aktywność podejmowana w celu uświadamiania lokalnej ludności i promowania regionu w pozycjach pisarskich. 25 października 1997 roku na 73. Walnym Zgromadzeniu PTL odbywającym się w trakcie jubileuszowych obchodów 50-lecia istnienia oddziału w Mszanie Dolnej wygłosiła odczyt pt. „Kronika Mszany Dolnej”. Przez wiele lat pracowała nad kroniką miasta, spisując informacje uzyskane w drodze rozmów z mieszkańcami Mszany Dolnej, jak i studiując obszerną literaturę regionu. Na 450 kartach dzieła przeczytać można historię miasta od prehistorii do roku 1990. Kronika ta została ofiarowana przez autorkę jako wotum Matce Boskiej Dobrej Rady, której obraz znajduje się w kościele parafialnym w Mszanie Dolnej, zaś drugi egzemplarz złożyła w bibliotece miejskiej do wglądu powszechnego.
W 2001 roku zaczęła współpracować z redakcją kwartalnika „Almanach Ziemi Limanowskiej”, w którym opublikowała następujące artykuły:
- „Parafia” – o kościele parafialnym w Mszanie Dolnej
- „Legiony w Mszanie Dolnej”
- „Życie kulturalne i towarzyskie w Mszanie Dolnej na przełomie XIX i XX wieku”
- „Zbójnicy”
- „Stanisław Ciężadlik”
- „Tajne nauczanie w Mszanie Dolnej”
- „Z dziejów pasierbieckiego sanktuarium” – tekst ten powstał z potrzeby serca i wiązał się z głęboką religijnością autorki, która zawierzyła całe swoje życie Panu Bogu.
Olga Illukiewicz zmarła 10 stycznia 2004 roku. Była osobą niewątpliwie wyróżniającą się spośród tłumu, oddaną kształceniu młodych pokoleń i gotową nieść pomoc każdemu napotkanemu człowiekowi. Dobra, uczynna i wrażliwa – tak zapisała się w naszych wspomnieniach na zawsze. Jej egzystencję można podsumować słowami księdza proboszcza Zdzisława Balona: „życiem swym służyła przeszłości – miłując ojczyste dzieje oraz przyszłości – kształtując umysły, charaktery i uczucia młodych ludzi”.
Dziękujemy Pani Zofii Illukiewicz za udostępnienie informacji i zdjęć z archiwum rodzinnego.
